Biała rdza – korozja cynku
Wiele urządzeń w chłodnictwie jest wykonanych ze stali ocynkowanych. Są nimi mi.in. wieże chłodnicze i skraplacze amoniaku, pracujące w systemach otwartych z natryskiem i odparowaniem wody.
Zadaniem powłoki cynkowej jest ochrona antykorozyjna stali. Jednak cynk, będąc anodą w stosunku do stali, ulega powolnemu roztwarzaniu, wskutek działania ogniwa elektrochemicznego cynk – woda – stal. Obecnie urządzenia nie są poddawane w cynkowniach ogniowych tzw. zabiegom pasywacji. Dlatego producenci skraplaczy amoniaku i wież wyparnych zobowiązują użytkowników urządzeń do wykonania pasywacji, uzależniając od tego zachowanie gwarancji.
Pasywacja polega na wytworzeniu pasywnej warstewki tlenku oraz węglanu cynku, która jest szczelna i odporna na korozję w środowisku wody obiegowej.
Jeśli w okresie wczesnej pracy instalacji nie wytworzy się pasywna warstewka, dochodzi wówczas do korozji cynku. Początkowo ujawnia się ona jako punktowe wykwity białych osadów, natomiast w okresie późniejszym nawet cała powierzchnia może zostać pokryta warstewką białych tlenków cynku („biała rdza”). Jest ona niezwykle niebezpieczna, gdyż w ciągu kilku miesięcy może doprowadzić do całkowitego odcynkowania powierzchni stalowej. Będziemy mieli wówczas do czynienia już z klasyczną korozją stali w formie rdzawych osadów.
a) nowa powłoka cynkowa (błyszcząca) b) biała rdza c) spasywowana powłoka cynkowa (matowa)
Fot. 1) Obraz różnych stanów powłoki cynkowej w eksploatacji .
Fot.2) Biała rdza na rurkach skraplacza
Fot.3) Spasywowane rurki po 2 latach
Nowe urządzenie ze stali ocynkowanej należy niezwłocznie po włączeniu poddać procesowi pasywacji rozruchowej, zgodnie z procedurą określoną przez producenta.
Natomiast dla podtrzymania stanu pasywnego powłoki cynkowej podczas pełnego sezonu eksploatacyjnego niezbędne jest utrzymanie parametrów jakościowych wody obiegowej zgodnie z zaleceniami producentów. Zarówno w celu wytworzenia warstwy pasywnej cynku podczas rozruchu urządzenia, jak i później w trakcie jego eksploatacji, optymalniejszym rozwiązaniem jest zastosowanie sprawdzonych preparatów i technologii. Przykładem skutecznych środków chemicznych, których dozowanie w odpowiednich dawkach, zapewnia właściwe parametry wody obiegowej są preparaty produkcji Przedsiębiorstwa MARCOR: Biofosfomar i Fospas ZN.
Marcor świadczy również usługi usuwania białej rdzy i repasywacji powłoki cynkowej (pod warunkiem jej zachowania).